Twee gezichten van... Nr. 98: De dorpskern van Schipluiden In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2011. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 98. Schipluiden is heel lang vooral een dorp van middenstanders en ambachtslieden geweest. Alleen in de periode 1850-1950 domineerde hiernaast ook de scheepvaart. Gelukkig toont de zijde van de Dorpsstraat in de oude kern nog het een en ander van de oorspronkelijke bedrijvigheid. Rechts is De Vergulde Valck te zien, een horecagelegenheid die reeds in de zestiende eeuw bestond. Opvallend is dat toen ook een Van Dijk eigenaar van het pand was. Op het pleintje ervoor werden in de zeventiende eeuw rederijkersfeesten gehouden. Op een plankier voerden de rederijkers, dichtende jongelieden, hun werken op. De bekendste is Hubert Korneliszoon Poot (1689-1733) geweest, die later doorbrak als landelijk bekende dichter. Ook werden op deze locatie kluchten gespeeld. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw heeft aan de waterkant een houten muziektent gestaan. De oude ansichtkaart dateert uit de periode ervoor en laat op straat een gietijzeren openbaar urinoir (pisbak) zien. Eén van de kleine schuitjes in het water was van de caféhouder. Hier ligt ook het bakkersschuitje van Jan de Bruijn en erachter het beurtschip 'de Adriana' van Willem Dijkshoorn. | | Aan de waterkant staat sinds 1930 een gasoliepomp, vervaardigd door de N.V. Riel en De Graaf Den Haag-Holland voor de oliemaatschappij Shell. Johan van Leeuwen voorzag met deze pomp de passerende groenteschepen van brandstof. In de jaren zestig kwamen alleen nog boeren met hun tractors voor de (goedkope) olie naar de Dorpsstraat. In 1985 is de pomp gerestaureerd. Shell Nederland B.V. droeg bij in de kosten. Recentelijk is de pomp in opdracht van de gemeente Midden-Delfland opnieuw opgeknapt. Net zoals de besproken panden hierna heeft dit opvallende industriële object de status van beschermd gemeentelijk monument. De pomp herinnert aan de tijd dat de bedrijfsscheepvaart voor Schipluiden nog belangrijk was. Omdat de kade op de voorgrond (de Vlaardingsekade) voor de oorlog door de plaatselijke schippers als aanlegplaats werd gebruikt, ontbraken hier toen nog de bomen. De huidige gevel van De Vergulde Valck is in twee fasen gebouwd in een eenvoudige renaissancestijl. De oudste fase dateert uit 1904. De ansichtkaart laat zien dat het linker gedeelte nog niet is vernieuwd. Het pand telt één bouwlaag en een zolder onder een afgeplat schilddak. De middenpartij van de voorgevel heeft een Vlaamse trapgevel. Vanwege de breedte is het pand sterk beeldbepalend in de Dorpsstraat. | | Vanaf 1824 bevindt zich op de locatie ernaast een bakkerij. Het huidige monumentale bakkerspand, met twee bouwlagen en een zolder met een afgeplat zinken schilddak, is in 1898 gebouwd. Opdrachtgever was J. Schellings, een meesterbakker die bekend stond om zijn roggebrood. Nu is er al enkele generaties de bakkerij van de familie Hoek gevestigd, met als specialiteit marsepeincake. Het pand behoort, ook door de recente restauratie, tot een van de fraaiste bedrijfspanden van Schipluiden. Bouwer was de plaatselijke aannemer A. Bontenbal, die zowel het exterieur als het interieur van de winkel heeft ontworpen. Opvallende details in de voorgevel zijn de hardstenen borstwering en de mozaïekpanelen boven de vensters. De winkel heeft nog de betegeling uit de stichtingstijd. Hier bevindt zich een toegang naar een ruime kamer, waarin sinds kort een theeschenkerij is gevestigd. De straat ernaast heet Bakkersstraat. Daar is het bedrijfsgedeelte van de bakkerij te vinden. Aan de andere zijde van de Bakkerstraat ligt Café Sport, gebouwd in 1926 in eenvoudige Amsterdamse Schoolstijl. De achterbouw is in opzet veel ouder. Het pand heeft één bouwlaag en een zolder onder een mansarde dak. Opvallend aan de voorzijde zijn de twee gekoppelde hoekvensters aan weerszijden van een gebogen vijfdelige erker. Eigenaar is de familie Van den Berg. Het café is een vast punt voor optredens tijdens het jaarlijkse culturele evenement Cult Royale. Boven het biljart wordt dan een podium gebouwd. Een vroegere eigenaar van het pand was Cees Koppert, tevens bodeschipper van Schipluiden. Hij bezorgde onder meer bier bij de cafés in de regio.
| | Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den Hoorn en de buitengebieden). Tekst: Jacques Moerman. Oude foto: Historische Vereniging Oud Schipluiden. Foto huidige situatie 2011: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 1 april 2011. Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. | |
