Twee gezichten van... Nr. 84: De Zweth In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2010. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 84. De Zweth is een buurtschap gelegen aan de Delftse Schie en de oude weg van Delft naar Rotterdam. Na de gemeentelijke herindeling op 1 januari 2004 behoort het voormalige Delftse deel van De Zweth bij de gemeente Midden-Delfland. Aan de andere kant van de ophaalbrug over de Berkelse Zweth begint de Rotterdamse deelgemeente Overschie. De bebouwing hier valt onder Zweth, vreemd genoeg zonder het lidwoord 'De' ervoor. Het woord 'zweth' betekent grens, gewoonlijk tussen twee ambachten (gemeenten). De naam komt driemaal in de gemeente voor en kan tot verwarring leiden. De Zweth ten noorden van 't Woudt betreft een breed boezemwater; de Zweth in Zouteveen is een fraaie molensloot. Tot omstreeks 1900 was aan de Delftse zijde van buurtschap De Zweth nauwelijks bebouwing. Hier stond vanaf 1685 de herberg, later Café Zwethheul, dat voor veel passanten een begrip was. In de scheve gelagkamer kon een glaasje fris of een stevige borrel gedronken worden. Na de oorlog werden er ook 'bordjes frites met bal' geserveerd. Cees Wildschut, de zoon van de vroegere cafébaas, gooide in de jaren tachtig van de vorige eeuw het roer om. Hij maakte van 'De Zwethheul' een gerenommeerd restaurant, waar culinaire hoogstandjes worden bereid. Het restaurant werd bekroond met twee Michelinsterren. Het oude pand is in de laatste decennia aanzienlijk uitgebreid en van een eigentijds interieur voorzien. Sinds 2008 is chef-kok Mario Ridder eigenaar van 'De Zwethheul'. | | De oorspronkelijke herberg 'De Zwethheul' is heel lang ook als posthuis gebruikt. De paarden van de postkoets tussen Delft en Rotterdam werden op deze locatie verwisseld. Tegenover het pand stonden aan de andere zijde van de rijweg een paardenstal en een koetshuis. Later is hier ook sprake van een kaatsbaan en theetuin. Volgens overlevering zou keizer Napoleon, op reis tussen Rotterdam en Den Haag, bij de herberg zijn uitgestapt. Aan de andere zijde van de Berkelse Zweth, aan de oostkant van de rijweg, heeft het buiten 'De Zweth' gelegen. Omstreeks 1870 kwamen de dames Bierhuizen hier wonen. Zij verbouwden de oude buitenplaats tot hotel 'De Zweth' met een thee- en speeltuin aan de overzijde langs de Schie. Deze locatie was rond 1900 een belangrijke attractie voor veel Delftenaren. Beide foto's tonen op de voorgrond de Schie met daarachter links 'De Zwethheul', in het midden de ophaalbrug over de Berkelse Zweth en rechts het Overschiese deel van de buurtschap. De foto's zijn genomen vanaf de Schieweg nabij de buurtschap De Kandelaar. De oude ansicht dateert uit ca. 1907. De oude ophaalbrug werd na de oorlog vervangen door een hefbrug, die een aantal jaren geleden heeft plaatsgemaakt voor een nieuwe ophaalbrug. De Overschiese kant van de buurtschap werd in de negentiende eeuw dichter bebouwd. Hier verrees in 1853 het grote pand van bierbrouwerij 'De Hoop'; verder stonden er een jeneverbranderij en een houtzaagmolen. In verband met deze industriële bedrijvigheid werden er arbeidershuisjes gebouwd en kwamen er enkele winkeltjes, waar brood, groenten, garen, band, petroleum en prentbriefkaarten konden worden gekocht. Het merendeel van de huidige woningen dateert uit de periode 1890-1900. De recente foto toont ook enige nieuwbouw. | | De grootste gebeurtenis uit de geschiedenis van 'De Zweth' is het gereedkomen van Rijksweg 13 in 1937 geweest. Hierdoor nam het aantal passanten sterk af in de buurtschap. Het hotel 'De Zweth' verloor klandizie en moest een jaar later de exploitatie staken. Het pand is daarna gesloopt. Door de komst van Rijksweg 13 werd het stil op de rijweg door de buurtschap. Ook de bedrijvigheid en de winkeltjes verdwenen. In de laatste jaren is de kwaliteit van de buurtschap 'De Zweth' door de nieuwe ophaalbrug, de reputatie van restaurant 'De Zwethheul' en de restauratie van een aantal panden sterk verbeterd. De ligging aan de Schie, waar veel scheepvaartverkeer passeert, is nog altijd aantrekkelijk. Tijdens de spitsuren beperkt een pollerinstallatie het autosluipverkeer op de weg door 'De Zweth'. | | Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den Hoorn en de buitengebieden). Tekst: Jacques Moerman. Oude foto: Historische Vereniging Oud Schipluiden. Foto huidige situatie 2010: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 28 januari 2010. Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. | |
