Mooi Dichtbij

Vorige pagina Naar boven Naar beneden Home pagina Informatie pagina Contact pagina
Twee gezichten van... Nr. 82: Veenweg, Schipluiden
=> Originele pagina.

Twee gezichten van... Nr. 82: Het begin van de Veenweg

In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2009. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 82.

De Valbrug in Schipluiden heet vanouds Zouteveense brug. De brug verleent vanaf de Dorpsstraat toegang tot het uitgestrekte poldergebied van Zouteveen, vandaar ook de benaming Veenweg, vanaf 1924 Keenenburgweg. De oude foto dateert uit omstreeks 1917. De rijweg was in die tijd nog nauwelijks verhard. Alleen in het midden is een paardenpad met verharde klinkers aangelegd. De sloot tussen de weg en de bebouwing scheidde oorspronkelijk het tuincomplex van het kasteel Keenenburg en de Veenweg. De boeren uit Zouteveen voeren met hun schuitjes tot de Singel, waar tot in de achttiende eeuw een windas of overhaal stond. Hiermee konden de vaartuigjes overgehaald worden naar de Gaag en terug. De Singel hoorde bij de Keenenburg. De heren en vrouwen van het kasteel onderhielden het windas in ruil voor de afvoer van het overtollige water van het kasteelterrein naar de Zouteveense Polder. Ingelanden van de polder mochten hier hout en turf opladen 'mits met discretie'. Het plankier hiervoor werd door de polder onderhouden.
Volgens mondelinge overlevering gebruikten de boeren uit Zouteveen ook hun schuitjes om zondag naar de kerk van Schipluiden te gaan. Hun kerkpak hing in de herberg 'Het wapen van Schipluiden', die naast de kerk stond. Hier werd de werkkleding verruild voor de zondagse kleding. De kleding van de boer kon gemakkelijk vuil worden door het bomen van het schuitje.

Het grote pand in het midden was van 1909 tot 1953 de gereformeerde school. Later kreeg het gebouw de naam Jeugdhuis. In de negentiende eeuw werd in Nederland voornamelijk openbaar onderwijs gegeven. De openbare school van Schipluiden bevond zich aan de Boomgaardslaan. Vanaf 1889 ontstond landelijk in stappen de mogelijkheid tot subsidiëring van bijzonder onderwijs. Pas in 1920 leidde dit - na een lange schoolstrijd - tot de algehele financiële gelijkstelling met het openbaar onderwijs. In Schipluiden liepen de meeste bewoners niet zo hard van stapel. Het gemeenschappelijk onderwijs werd lang gewaardeerd. Het was het gereformeerde volksdeel dat in het dorp als eerste groep naar eigen onderwijs streefde. Dit leidde tot de stichting van 'De Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Schipluiden', waarvan de statuten bij Koninklijk Besluit van 6 maart 1896 werden goedgekeurd. In een pand met twee lokalen aan de Singel startte op 31 augustus van dat jaar het gereformeerde onderwijs met 27 leerlingen. De school kreeg nog geen rijkssubsidie; meester P.G. Smelik verdiende als hoofd van de school zevenhonderd gulden per jaar.

Op 3 februari 1909 werd het afgebeelde schoolgebouw aan de Veenweg betrokken, dat naast de gereformeerde pastorie was gebouwd. Het telde eveneens twee lokalen. Pogingen met de hervormden om gezamenlijk een nieuwe christelijke school op te zetten waren mislukt. Toen in 1920 de financiële gelijkstelling een feit werd, kwam er een derde lokaal bij. De rooms-katholieke en meeste hervormde kinderen bleven de openbare school bezoeken in de Boomgaardslaan, totdat in 1923 ook de hervormden een eigen weg insloegen. Hun school met 58 leerlingen startte in het gebouwtje van de eerste openbare school aan de Boomgaardslaan. In 1868 was hier een nieuwe openbare school met vier klassen gebouwd, die na het vertrek van de hervormde kinderen in 1923 aan het katholiek onderwijs werd overgedragen. De Boomgaardslaan werd vanwege de aanwezigheid van twee scholen ook wel 'Schoolslop' genoemd. In 1950 kregen de hervormden een nieuw schoolgebouw aan het Sint Maartensregtplein. Besprekingen tussen het hervormde en gereformeerde schoolbestuur leidden in 1952 tot een samengaan van de twee schoolverenigingen en per 1 september 1953 van beide scholen. Het gebouw aan het Sint Maartensregtplein werd hiervoor vergroot.

De voormalige gereformeerde school aan de Veenweg werd daarna voor andere doeleinden gebruikt. Het karakteristieke gebouw staat er nog steeds, evenals de woningen ervoor. Voor de oorlog woonde in het huis naast de school vrachtschipper Dirk Eikelenboom; geheel rechts woonden de gebroeders Arie en Leen Arkesteijn. De oude situatie is hier momenteel nog volledig herkenbaar.

In de expositie 'Van de Zouteveense brug tot de Zouteveense tol' in het Museum Het Tramstation te Schipluiden wordt ook aandacht besteed aan dit gedeelte van de Veenweg. De tentoonstelling is nog te zien tot 19 december 2009. Openingstijden: Zaterdagmiddag en de eerste zondag in december van 14.00 tot 16.00 uur.

Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den Hoorn en de buitengebieden).

Tekst: Jacques Moerman. Oude foto: Historische Vereniging Oud Schipluiden. Foto huidige situatie 2009: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 26 november 2009.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/.

Midden-Delfland Nieuws
23 november: Feestdag bij de Blankenburgverbinding - 23 en 24 november 2024
16 november: Burgemeester Fenna Noordermeer ontvangt Sinterklaas op de Paardenbrug in Schipluiden
15 november: Werkzaamheden aan N468 zijn aangekomen bij het laatste gedeelte kunststof damwanden
8 november: Werkzaamheden aan N468 bij Hodenpijl hervat na tegenslag; let op mogelijke vertraging
5 november: Werkzaamheden in Polder Noord-Kethel voor verbetering leefgebied boerenlandvogels
18 oktober: Ontdek wat je zelf kan doen voor onze natuur
15 oktober: Boer zoekt hulp! - 26 oktober en 2 november 2024
14 oktober: Mystery on the Caecilia Express - 23 november 2024

Vorige pagina Naar boven Naar beneden Home pagina Informatie pagina Contact pagina