Midden-Delfland - Mooi Dichtbij

Twee gezichten van... Nr. 74: De Dorpsstraat in Schipluiden

In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2009. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 74.

Viermaal is de Tour de France tot nu toe vanuit Nederland vertrokken, namelijk in 1954 vanuit Amsterdam, in 1973 vanuit Scheveningen, in 1978 vanuit Leiden en in 1996 vanuit Den Bosch. Op 1 juli 1973 trok de tourkaravaan door Schipluiden. Joop Zoetemelk had de dag ervoor de proloog gewonnen en reed in de gele trui. Uiteindelijk zou hij in 1973 vierde in de einduitslag worden. Luis Ocana won de Tour van dat jaar. De oude foto is gemaakt door Arie van der Drift. De bewoners van Schipluiden waren massaal uitgelopen om het wielerspektakel van nabij mee te maken.

In het eerste pand links op de foto was van 1962 tot 1981 DE SPAR-zelfbedieningswinkel van Graab Haring gevestigd. In 1949 was Haring in een ouder pand op deze plaats met zijn levensmiddelenzaak begonnen. Daarvoor bezat Van der Knaap hier een winkel. DE SPAR was de afkorting voor: Door Eendrachtig Samenwerken Profiteren Allen Regelmatig. Het logo met een dennenboom duidde op een gestaag groeiende en altijd groenblijvende boom. In 1716 kocht kleermaker Gerrit van der Horst het pand op deze plaats (Dorpsstraat 16). Later woonden hier enkele chirurgijns, waaronder Abraham Du Pon (1753). Aan de zuidzijde van de woning stonden toen nog drie huisjes van de Heilige Geest Armen, waar de minst bedeelden van Schipluiden woonden. Ze lagen aan het z.g. 'Armenslop', een smal straatje. In 1768 werden de huisjes verkocht aan meesterwagenmaker Johannes Tukker. Hij liet ze afbreken en bouwde een nieuwe woning (nu Dorpsstraat 17). Dit is het huidige woonhuis van beeldend kunstenaar Rina Groot en Piet Broersen. In 1706 werd bakker Adam van Schie eigenaar van het huis ten noorden van de winkel van Haring (Dorpsstraat 15).

Tour de France door Schipluiden 1 juli 1973

Het grote witte pand (Dorpsstaat 14) wordt vanouds 'Het Witte Paard' genoemd. Het grenst aan de Boomgaardslaan, waaraan in de zestiende eeuw reeds een boomgaard lag. In 1708 verkocht Grietje van der Just het huis aan korenkoopman Symon van Bruinswijk. Na zijn dood werd Cornelis Looper, verver en glazenmaker, in 1765 eigenaar van dit pand. In die tijd stond de Dorpsstraat nog bekend als 's Heerenstraat, een verwijzing naar de graaf van Holland die tot 1583 eigenaar van het ambacht Maasland (en Schipluiden) was. Anderzijds geeft de naam ook aan, dat we met een hoofdstraat te maken hebben. In de kern van het dorp Maasland is de benaming 's Herenstraat gehandhaafd. In 1845 woonde chirurgijn Jacob van Dijk in het grote witte huis. Aan het eind van de negentiende eeuw was geneesheer J.M. Bollinger eigenaar van dit pand. Hij was de schoonvader van burgemeester Musquetier, die hier later met zijn gezin ging wonen. Twee panden verder stond aan de Dorpsstraat het raadhuis, dat in 1929 door de komst van een nieuw gemeentehuis aan het H.K. Pootplein een andere functie kreeg. Hier was lang de fietsenzaak van Nic. Dijkshoorn gevestigd. De woning van rijwielhandel Van den Bosch was oorspronkelijk een boerderij. Dichter bij de kerk stond de herberg 'Het Wapen van Schipluiden', tevens rechthuis van Schipluiden. Dit pand is in de jaren vijftig van de vorige eeuw gesloopt. De resten van het uithangbord van de uitspanning bevinden zich in het Museum Het Tramstation.

De Dorpsstraat werd in de Late Middeleeuwen ook wel aangeduid met de naam 'Kerckwech'. De oudste bebouwing van het dorp Schipluiden is in de twaalfde/dertiende eeuw nabij de Dorpskerk begonnen. Achter deze woningen liep de z.g. Voldersgracht, een erfsloot die de tuinen van de huizen langs de hoofdstraat scheidde van het weiland erachter. Vanaf de veertiende eeuw kwam er bebouwing langs het zuidelijk deel van de Dorpsstraat en vanaf de zestiende eeuw ook aan het begin van de Vlaardingsekade. In de achttiende en negentiende eeuw verrezen op enkele langgerekte kavels achter de bebouwing van de Dorpsstraat een aantal nieuwe huizen. Ze werden ontsloten door de Boomgaardslaan, de Jagerstraat, de Bakkerstraat en de Brugstraat. Aan de waterkant van de Dorpsstraat hebben altijd bomen gestaan.

De gegevens over de bewoners in de achttiende eeuw zijn afkomstig van Leni Varekamp.

Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den Hoorn en de buitengebieden).

Tekst: Jacques Moerman. Oude foto: Arie van der Drift, Schipluiden. Foto huidige situatie 2009: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 26 maart 2009.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/.

Midden-Delfland Nieuws

	16 november: Burgemeester Fenna Noordermeer ontvangt Sinterklaas op de Paardenbrug in Schipluiden
	15 november: Werkzaamheden aan N468 zijn aangekomen bij het laatste gedeelte kunststof damwanden
	8 november: Werkzaamheden aan N468 bij Hodenpijl hervat na tegenslag; let op mogelijke vertraging
	5 november: Werkzaamheden in Polder Noord-Kethel voor verbetering leefgebied boerenlandvogels
	18 oktober: Ontdek wat je zelf kan doen voor onze natuur
	15 oktober: Boer zoekt hulp! - 26 oktober en 2 november 2024
	14 oktober: Mystery on the Caecilia Express - 23 november 2024
	12 oktober: Sfeervol Boerenoogstfeest op de Adrianushoeve