Twee gezichten van... Nr. 64: De Hoornsekade In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Jacques Moerman van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2008. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 64. De oude foto uit ca. 1928 toont de vaart van Den Hoorn naar Delft met bomende tuindersknechten op weg naar de Delftsche Groentenveiling. Op de voorgrond is de tas te zien van de fotograaf. Zijn collega in 2008 gebruikt een rugzak. Sinds 1921 stond de Delftsche Groentenveiling in Den Hoorn aan de Hoornseweg. Tot de jaren zestig van de vorige eeuw was de schuit het belangrijkste vervoermiddel voor de aanvoer van de tuinbouwproducten naar de veiling. 's Morgens passeerden hier tientallen schuiten met groenten. In de middag keerden ze weer terug met leeg fust. In de jaren twintig waren dat voornamelijk veilingkisten; daarvoor werden ook manden gebruikt. Bij de brug in het centrum van Den Hoorn moest de vaarboom even ingehaald worden en over de weg gesleept worden. Na de passage gooide de schipper de vaarboom weer vakkundig in het duwgat voorin de veilingschuit.
De huidige woningen op de Hoornsekade zijn in twee fasen gebouwd, namelijk ca. 1934 en ca. 1936, op de tuin van Servaas Nederpel. Aanvankelijk woonde deze tuinder aan de Dijkshoornseweg, maar door de verkoop van tuinbouwgrond kon hij in 1937 een nieuwe woning aan de kade laten bouwen. Deze woning staat schuin tegenover de gemetselde toegang van de brug 'de Bolle Kickert'. In 1936 is de Hoornsekade ook voor autoverkeer toegankelijk gemaakt en later aan de waterkant uitgebreid voor de inrichting van parkeerplaatsen. | | De naam 'Kickert' is de oude aanduiding voor de vaart naar Delft. 'Kickert' is streektaal voor kikker. De vaart is in het midden van de dertiende eeuw gegraven, in eerste instantie voor de afvoer van overtollig water uit de omgeving van Delft richting Schipluiden en Vlaardingen. Maar al snel kwam er een dam in de Hoornsevaart, die de Tanthofkade met de Dijkshoornseweg verbond. Beide dijken maakten deel uit van de waterstaatkundige scheiding tussen de West- en Oost-Ambachten van Delfland. De marktschepen naar en van Delft werden met windassen over de houten hellingen van de dam getrokken. Deze overtoom of overhaal vormde hierdoor een ernstige belemmering in het scheepvaartverkeer. In 1491 werd de dam verwijderd en vervangen door een brug. Als gevolg hiervan kregen de Oost-Ambachten wateroverlast vanuit de West-Ambachten. Op een nacht staken een aantal Oostlanders de brug in brand en legden meteen een nieuwe dam aan om de waterstand in hun gebied veilig te stellen. Na een rechtzaak voor het Hof van Holland en de Hoge Raad van Mechelen werden de Westlanders in het ongelijk gesteld en bleef de dam gehandhaafd. Het duurde tot 1602 voordat de dam op verzoek van een aantal West-Ambachten definitief mocht worden verwijderd. In de plaats daarvan kwamen in de Buitenwatersloot, het verlengde van de Hoornsevaart nabij Delft, twee verlaten met daartussen een kolk (een sluis dus). | Het eerste pand aan de Hoornseweg (op de oude foto links) was lange tijd de manufacturenzaak van Johan Vons; verderop was de winkel en bakkerij van Leo van Velzen. Aan de oostzijde van de Tanthofkade stond een boerderij. In het pand aan de kade vlak voor de Dijkshoornseweg (rechts op de foto) had Dirk Troost in het eerste kwart van de twintigste eeuw een kuiperij. Achter de brug, in het midden van beide foto's, staat de woning van Klaas Schenkeveld, die in 1927 door Jaap van Velzen is gebouwd. Vanuit dit pand hebben zijn dochters Bertha en Anna Schenkeveld met hun fiets en in grote tassen lange tijd melk in Den Hoorn bezorgd. In de jaren vijftig verkochten ze in de aanbouw van het huis snoepgoed; ook bakten ze hier in een eenvoudige frituurpan kroketten. Rechts van hun woning staat de smederij van Rien Bitter, later Kas Dalsem. Op deze plaats werden aanvankelijk paarden beslagen en gereedschappen gemaakt. Later kon je hier ook fietsen kopen en laten herstellen. Aan de achterzijde van de smederij was de kruidenierswinkel van Bert van Velzen. In 1957 werd dit dubbele pand, dat schuin tegenover 'Plaza De Pitstop' heeft gestaan, gesloopt om ruim baan te maken voor het verkeer naar en van Den Hoorn. Ondanks de verbreding is het nog altijd een druk verkeerspunt. Expositie Den Hoorn in beeld Meer informatie over de geschiedenis van Den Hoorn is te zien op de expositie 'Den Hoorn in beeld' in Museum Het Tramstation te Schipluiden, openingstijden: woensdag- en zaterdagmiddag van 14.00-16.00 uur. | | Meer informatie over de naamgeving van polders en wegen is te vinden in het ‘Straatnamenboek van de gemeente Schipluiden’ (de dorpen Schipluiden en Den Hoorn en de buitengebieden). Tekst: Jacques Moerman. Oude foto: Historische Vereniging Oud-Schipluiden. Foto huidige situatie 2008: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 29 mei 2008. Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. | |
