Twee gezichten van... Nr. 63:
De Gereformeerde kerk in de Doelstraat, Maasland In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2008. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 63. In 1851 werd de Christelijke Afgescheiden Gereformeerde Gemeente van Maasland een feit. Vele gelovigen waren het niet met eens met de gang van zaken in de Hervormde kerk en vonden dat het karakter van de aloude Gereformeerde kerk aangetast was. Men wilde terugkeren tot de Dordtse Kerkenorde van 1618/19. De afgescheidenen beschouwden zich dan ook als de ware afstammelingen van de echte Gereformeerde kerk en vonden dat zij aanspraak maakten op de gebouwen en goederen van de kerk. De Hervormde kerk had echter de steun van de overheid. Het was dus noodzaak voor de 'afgescheidenen' de gewenste bijeenkomsten in een ander gebouw te houden.
In 1851 werden dertig belijdenden in het Maaslandse Lidmatenboek ingeschreven. De kleine gemeenschap, waartoe ook Maassluizers zich aansloten (tot 1865), had het niet gemakkelijk. Er was geen kerk, geen predikant en men ondervond vaak spot vanwege hun 'overdreven vroomheid'. Maar de nieuwe gemeente hield vol en in 1855 werd een kerkgebouwtje neergezet op een stuk grond van lidmaat L. Dijkshoorn, nabij de huidige Prinses Irenelaan. Na enige tijd werd er ook een predikant aangetrokken. | In 1888 splitste in Maasland een grote groep leden zich uit onvrede van de Hervormde kerk af. Deze scheuring, Doleantie genoemd, was een landelijk fenomeen. Voor de kleine groep Christelijke Gereformeerden (ca. honderdvijftig leden) een belangrijke gebeurtenis! Er ontstond namelijk een vrijwel gelijkgestemde kerk, met zo'n zeshonderd leden. De Dolerenden kochten een stuk land van de Duitsche Orde aan het eind van de Doelstraat en bouwden daar een kerk op (1889). Het bouwplan was getekend door Th. van den Dool uit Maassluis. Tevens werd een eigen predikant beroepen.
Vanaf het begin werd vanuit deze groep aansluiting bij de Christelijk Gereformeerden gezocht en in 1892 besloot men tot samensmelting onder de naam Gereformeerde kerk. In de eerste jaren werden nog de diensten in beide kerken gehouden; vanaf 1900 echter koos men voor de kerk in de Doelstraat. Het kerkje aan de Prinses Irenelaan werd gesloopt. Op de foto zien we de kerk in de Doelstraat, rond 1890. Rechts is nog een gedeelte van de in 1866 gebouwde Gereformeerde school met het meesterhuis te zien. In 1899 werd besloten een stuk aan de kerk te bouwen. Er waren inmiddels 850 gelovigen! Het met stoelen gevulde middenvak in de kerk was bestemd voor de vrouwen. De mannen en de jongens zaten in de banken aan de zijkanten. Slechts één kachel verwarmde de kerk. In de beginjaren was er geen elektriciteit, maar verlichting via de petroleumlamp. De koster verstrekte in de winter tegen betaling warme stoven, voornamelijk bestemd voor de vrouwen.
Kort na 1930 werden de stoelen vervangen door banken en gingen de mannen en vrouwen geleidelijk aan bij elkaar zitten. In die tijd begon de aanbouw erg slecht te worden en dreigde te verzakken. | In de veertiger jaren werd besloten een nieuwe kerk te bouwen. Men richtte een bouwfonds op en er werd een begin gemaakt met allerlei activiteiten ten behoeve van de nieuwbouw. Bij de dorpsuitbreiding na 1950 werd een terrein gekozen voor een nieuw gebouw, waarin 900 zitplaatsen zouden komen. Nadat in 1958 de nieuw gebouwde kerk aan de Slot de Houvelaan/Huis te Veldelaan in gebruik was genomen, begon men in 1960 met de sloop van het oude kerkgebouw. Inmiddels is hier de nieuwe protestants christelijke school gebouwd. Literatuur: - B.J. Post, Geschiedenis van Maasland van de vroegste tijden tot heden, Maasland 1909/1985
- Uit het verleden van de Gereformeerde Kerk van Maasland. Herdenkingsboekje uitgegeven ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig bestaan van het gebouw van de Gereformeerde Kerk aan de Huis te Veldelaan in Maasland, 1983
- Maasland in Oude Ansichten, 1995
| Tekst: Trudy Werner. Oude foto (vóór 1900): Historische Vereniging Maasland. Foto huidige situatie 2008: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 24 april 2008. Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. | |
