Twee gezichten van... Nr. 45: De Leeuwenwoning

In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2006. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 45.

Al in de zestiende eeuw zijn er gegevens te vinden over de bewoning van de zogeheten 'Leeuwenwoning', gelegen aan Oostgaag nr. 11-13. 
In de Leenkamerboeken (een soort pachtregisters) wordt in 1553 Cornelis Jan Harmenszoon Cassenaers genoemd. Cassenaers was ambachtsbewaarder: hij had opdracht om namens de ambachtsheer toezicht te houden op onder andere de waterstand, de molens en de visrechten van de Kralingerpolder, ook wel toentertijd 'aghter de Gaegh' genoemd.

Vanaf 1698 kunnen we de bewoning volgen via de verpondingsregisters (belasting op onroerend goed). Diverse families, verwant aan elkaar, worden als eigenaar vermeld. Op de kaart van Kruikius uit 1712 is heel duidelijk de boerderij getekend. De boerderij is omgeven door een grote boomgaard en ligt aan het water met aan weerszijden de boerderijen Duivenvlugt en Burghoeve. Deze situatie is, ondanks de huidige bebouwing, nog steeds herkenbaar.

Boerderij 'Rust-Hoff' aan de Oostgaag, aquarel van J. Verheul Dzn. (rond 1930)

In 1816, na de Franse Tijd, werd de familie Van der Kooij eigenaar van deze boerderij. Te beginnen met Jacob Jacobszoon (1791-1859), oorspronkelijk afkomstig uit 't Woudt. Opeenvolgende generaties hebben er geboerd tot in de jaren negentig van de vorige eeuw.

Vroeger heette de boerderij 'Rust-hoff'. De woning trekt aandacht vanwege zijn uitgebouwde koepel, de hoge witte muren en de dampalen met de twee leeuwen, die elk een familiewapen omklemmen.
In de jaren dertig van de vorige eeuw schilderde de Rotterdamse architect J. Verheul Dzn. deze boerderij. Op de aquarel zien we voor het statige huis de boer afgebeeld. Links achter de boerderij is een klein stukje van de stal te zien, die haaks op het voorhuis ligt. De stal wordt momenteel gerenoveerd. Vooral de achtkantige koepel bepaalt het uiterlijk van het huis.

De Leeuwenwoning in januari 2006

In de jaren negentig van de vorige eeuw werd in het kader van de reconstructie van Midden-Delfland door de toenmalige boer W. van der Kooij bedrijfsverplaatsing aangevraagd en de woning aan de agrarische bestemming onttrokken. De oorspronkelijke naam 'Rust-hoff' werd meegenomen naar het nieuwe boerenbedrijf in de Aalkeetbuitenpolder.
Het monumentale pand aan de Oostgaag werd woonboerderij en draagt nu de naam 'Leeuwenwoning', vanwege de hekpijlers met leeuwen.

Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Aquarel van J. Verheul Dzn ca. 1930. Foto huidige situatie 2006: Henk Groenendaal. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 28 september 2006.

Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/.